Bij onderzoek op de apenrots kwamen oppassers tot de ontdekking dat Santino munitieopslagplaatsen aanlegde en aanvulde. Foto AP
STOCKHOLM - Apen kunnen plannen maken, vooruit denken, acties die ze willen ondernemen minutieus voorbereiden. Dat concludeert de Zweedse bioloog Matthias Osvath, die tien jaar het gedrag van de chimpansee Santino heeft bestudeerd.Santino is de leider van de chimpansees in de dierentuin van Furuvik, ten noorden van Stockholm. Hij begon tien jaar geleden stenen te gooien naar bezoekers. Dat op zich verwonderde zijn oppassers niet, maar ze vroegen zich af waar de aap de stenen vandaan haalde.Bij onderzoek op de apenrots kwamen zij tot de ontdekking dat Santino munitieopslagplaatsen aanlegde en aanvulde. Hij viste stenen uit de droge gracht die de apen scheidt van de bezoekers. Maar ook sleep hij stukjes beton die van de apenrots waren gesprongen tot miniraketten. Die gebruikte hij dan uren, en soms dagen, later om de bezoekers mee te bestoken. Er vielen geen doden, want Santino is een slechte werper met een onderhandse worp.Osvath, die zijn bevindingen nu heeft gepubliceerd in het wetenschapsblad Current Biology, heeft Santino nooit kunnen betrappen op het aanleggen van zijn munitievoorraad. ''Zodra hij me zag, stopte hij.'' Maar hij is er van overtuigd dat apen besef hebben van de toekomst, en zeer waarschijnlijk ook van het verleden, en dat hun handelingen niet louter instinctief zijn, maar vaak weloverwogen.''Dat houdt in dat ze een hoogontwikkeld bewustzijn hebben, met inbegrip van levensechte simulaties in hun brein van mogelijke gebeurtenissen in de toekomst. Hoogstwaarschijnlijk hebben ze ook een 'innerlijke belevingswereld' zoals wij als we het verleden overdenken of denken aan de dag van morgen.''De bioloog veronderstelt dat dit vermogen bij chimpansees in het wild nog beter is ontwikkeld, 'omdat hun dagelijks overleven er van afhangt'. (HET PAROOL)